Inleiding Nieuwe Testament - Deel 2: Het Evangelie naar Marcus

Inleiding Nieuwe Testament

Deel 2: Het Evangelie naar Marcus

In deze artikelenserie worden kort en duidelijk richtlijnen gegeven omtrent de plaats van de bijbelboeken in het Nieuwe Testament. Dit zal de bijbellezer helpen om (meer) zicht te krijgen op de bedoeling die de Heilige Geest met de Nieuwtestamentische boeken en brieven heeft.

Algemeen

De gezichtshoek van waaruit Marcus schrijft, beschrijft de Here vooral als de dienstknecht van God. Het Marcus-evangelie is een kort, krachtig en goed te begrijpen evangelie. (Zie verder het eerste artikel in deze serie in AMEN 49, onder 'Algemeen'.)

Schrijver en ontstaan

De schrijver heet Marcus. Deze (Latijnse) naam betekent: 'Beschaafd'; mogelijk ook: hamer. Marcus heeft zijn naam niet vermeld in het evangelie dat zijn naam draagt. Hij behoorde niet tot de twaalf apostelen. In 1 Petrus 5:13 noemt Petrus hem 'mijn zoon'. Dit wijst erop dat Marcus door Petrus tot geloof was gekomen en daarom diens 'geestelijke' zoon was.
Sommigen menen dat deze evangeliebeschrijving waarschijnlijk is opgetekend rond 63 na Christus. Mogelijk deed Marcus dat vanuit de mond van Petrus.

Naast zijn Latijnse (bij)naam droeg hij ook een Hebreeuwse naam: Johannes. Voorzover we in de Schrift kunnen nagaan, heeft Marcus een veelbewogen leven gehad. Zoals gezegd was hij waarschijnlijk een geestelijke zoon van Petrus. We zien de naam Marcus dan ook voor het eerst vermeld in verband met Petrus (bij diens bevrijding uit de gevangenis, Hand. 12:12). Kolossenzen 4:10 noemt Marcus een neef van Barnabas. Vanuit Jeruzalem gaat hij samen met Barnabas en Paulus (toen nog Saulus) mee naar Antiochië (Hand. 12:25) en daarna gaat hij ook mee op de eerste zendingsreis van Paulus en Barnabas. Hij scheidde zich echter van deze twee apostelen af (Hand. 12:13). Dit zou later de reden zijn van een verbittering tussen Paulus en Barnabas, toen de eerste zijn neef opnieuw wilde meenemen (Hand. 15:38-39). Marcus ging naar Cyprus en blijkt enige tijd later dus in Babel te zijn (1 Petr. 5:13).
Nog weer later bevindt hij zich bij Paulus in Rome gedurende diens gevangenschap aldaar (Kol. 4:10 en Flm. 24). Ook in Paulus' laatste brief en tijdens zijn tweede gevangenschap in Rome schrijft Paulus over Marcus (2 Tim. 4:11) en is hij inmiddels een waardevolle medewerker van de apostel.
Marcus' leven laat eigenlijk een beeld zien van hoe het kan gaan met iemand die in de huidige genadetijd tot geloof komt. Al kom je niet direct door Paulus' boodschap tot geloof en kan er soms zelfs sprake zijn van enige verbittering ten opzichte van de bediening van deze apostel, uiteindelijk kom je toch - in de overdrachtelijke zin van het woord - bij hem in de gevangenschap terecht. Namelijk: bij de erkentenis van de waarheid voor de huidige tijd (aangaande het geheimenis van Christus, zoals dat in Paulus' gevangenschap bekendgemaakt is).

Doel en bestemming

Het Marcus-evangelie lijkt de nadruk te leggen op de Here Jezus Christus als de door God aangestelde Knecht, de Knecht des HEREN. Hij wordt in dit evangelie slechts enkele keren aangesproken met Heer: hoofdstuk 7:28 en 9:24 (alleen Statenvertaling). In de andere evangeliën gebeurt dit veel vaker. Marcus beschrijft de daden en woorden van deze Knecht slechts kort; hij laat een geslachtsregister zelfs geheel buiten beschouwing.

Evenals dat bij het Matteüs-evangelie het geval was met betrekking tot het koningschap, geldt ook hier dat de Heiland in de eerste plaats voor Zijn volk kwam als de lijdende Knecht des HEREN. Daarom beschrijft ook dit evangelie de boodschap aangaande de Zoon van God in de eerste plaats voor Zijn volk Israël. Tegelijk ontdekken we in dit evangelie weinig aanhalingen uit het Oude Testament. Voorzover de lezers uit Israël voortkwamen, waren zij naar het lijkt niet goed bekend met de 'Schriften'.

Structuur

A. 1:1-8 De voorloper (Johannes de Doper)
    B. 1:9-11 De doop met water
        C. 1:12 en 13 De verzoeking in de woestijn
            D. 1:14-20 Het Koninkrijk
                E. 1:21-8:30 De Koning
                E. 8:31-10:52 De Koning
            D. 11:1-14:25 Het Koninkrijk
        C. 14:26-42 De strijd in de hof
    B. 14:43-16:14 De doop in de dood (dood, begrafenis en opstanding)
A. 16:15-20 De opvolgers

Overigens slaan de woorden 'De viervoudige bediening van de Heer' helemaal rechts in het schema op de bediening van de Heiland als Koning (beschreven door Matteüs), Knecht (Marcus), Mens (Lucas) en God (Johannes).1

Inhoud

Evenals in de andere Evangeliën, staat het Koninkrijk (de punten D, E, E en D), dat op aarde gevestigd zou worden, centraal en wordt daar ruime aandacht aan besteed. Dit begint met hoofdstuk 1:15, waar staat: "De tijd is vervuld en het Koninkrijk Gods is nabijgekomen. Bekeert u en gelooft het evangelie" en wordt afgesloten met "Voorwaar, Ik zeg u, Ik zal voorzeker niet meer van de vrucht van de wijnstok drinken, tot op die dag, dat Ik haar nieuw zal drinken, in het Koninkrijk Gods." (hfdst. 14:25)

Enkele kernteksten

"De tijd is vervuld en het Koninkrijk Gods is nabijgekomen. Bekeert u en gelooft het evangelie" (hfdst. 1:15) en
"... wie onder u de eerste wil zijn, zal aller slaaf zijn. Want ook de Zoon des mensen is niet gekomen om Zich te laten dienen, maar om te dienen en zijn leven te geven als losprijs voor velen." (hfdst. 10:44 en 45)

De structuren die in deze artikelenserie staan, zijn gebaseerd op die van Dr. E.W. Bullinger en C.H. Welch.

Noot

  1. Zie de Morgenroodbrochure 'De Spruit - Een viervoudig getuigenis van Jezus Christus' door P.A. Slagter'; ISBN 90-6694-182-0.

Duizenden lezers gingen u voor. Ondersteun AMEN. Word ook abonnee!

Nieuw in de Morgenroodreeks

De Morgenroodboekjes komen uit in de Morgenroodreeks: een serie Bijbelstudieboekjes die sinds 1960 wordt uitgegeven. De in deze reeks verschenen boekjes zijn handzaam en praktisch en helpen je verder om de Bijbel beter te leren kennen.

De sabbat

Onder christenen leven soms de volgende vragen: Is de zondag de sabbat van nu? Is het de bedoeling dat christenen de sabbat - van vrijdagavond tot zaterdagavond - vieren?

De Bijbel geeft de nodige informatie over de sabbat, die zich als zevende dag onderscheidt van de voorgaande zes door rust. Het is een dag aan de Heere toegewijd. Paulus schrijft dat deze dag voor het lichaam van Christus geen aanleiding mag zijn om elkaar te veroordelen "inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten" (Kol. 2:16).

De sabbat verwijst ook naar de grote toekomstige sabbat in Gods plan; geen periode van vierentwintig uur, maar één van duizend jaar. Israël en de volkeren mogen dan leven in vrede en rust.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'De sabbat'

Uit het hart

In korte stukjes beschrijft de auteur - meestal naar aanleiding van een bepaalde ervaring, een nieuwsberichtje of zo maar wat gemijmer - kernachtig hoe we als gelovigen in een steeds veranderende wereld kunnen standhouden. Daarbij schiet hij niet in de verdediging, maar legt hij de link juist naar hoe je er ook mee om kunt gaan; vanuit het geloof namelijk en vanuit de rijkdom die we in Christus hebben ontvangen. Zo wordt onze blik van het aardse afgewend en gericht op het hemelse, of eigenlijk: de Hemelse Vader.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'Uit het hart'

Schatten uit Gods Woord - 4

De serie Schatten uit Gods Woord bevat boeken waarin allerlei Bijbelse onderwerpen worden behandeld. Deze onderwerpen kun je zien als schatten die je opgraaft vanuit Gods Woord. David zegt: "De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal" (Ps. 12:7). Hij schrijft dit om daarmee de betrouwbaarheid van Gods woorden te onderstrepen. Zij staan wat dat betreft lijnrecht tegenover de woorden die trouweloze mensen spreken (zie vs. 2-5). Wat God zegt in Zijn Woord kun je zonder meer aannemen; Hij is immers Zelf de waarheid! Daarom is het zo de moeite waard om de Bijbel te lezen, te overdenken en te leren begrijpen. Daar word je wijs van!

Dit vierde deel bevat 22 hoofdstukken over even zoveel onderwerpen. 

Spreuken 3:13-15 zegt:
"Welzalig is de mens die wijsheid vindt,
de mens die inzicht verkrijgt, want
- haar opbrengst is beter dan de opbrengst van zilver en
- haar inkomen beter dan bewerkt goud,
- zij is kostbaarder dan robijnen.
Al jouw wensen zijn met haar niet te vergelijken".

Meer info & bestellen 'Schatten uit Gods Woord - 4'