Geloof in de Gelderhorst

Geloof in de Gelderhorst

Vijftig jaar geleden werd, op initiatief van de Nederlandse Christelijke Bond van Doven (NCBD), de Stichting Christelijke Tehuizen voor Doven opgericht. Hieruit ontwikkelde zich De Gelderhorst. Op 22 april 1998 opende Koningin Beatrix de huidige locatie, op de Willy Brandtlaan in Ede.

Een opvallend gebouwencentrum, gekenmerkt door ronde vormen en veel daglicht, dat door de grote glazen wanden heen dringt. De Gelderhorst is niet alleen een mooi, maar bovenal een functioneel gebouw dat de bewoners de mogelijkheid biedt met gebaren te communiceren. Zij zijn immers doof.

Dovenpastoraat

De Gelderhorst is een woon- en activiteitencentrum waar oudere slechthorenden, plots- of laatdoven en doofblinden zelfstandig leven en kunnen genieten van zorg en verpleging op maat. De Gelderhorst is geen christelijk tehuis, maar biedt ruimte voor persoonlijke religieuze beleving.
Dominee A.D. Poortman is hervormd predikant en vele jaren actief in het dovenpastoraat. Als pastoraal werker in De Gelderhorst bezoekt hij de bewoners en heeft hij inzicht in hun situatie en behoeften. Hij is zich bewust van de noodzaak van zijn werk: “Er is veel behoefte aan dovenpastoraat. Je kunt echt wat met elkaar opbouwen, als je maar wilt communiceren. Dove mensen staan veel te vaak aan de kant binnen de gemeenten. Dat gebeurt niet altijd uit onwil, maar vaak door een gebrek aan tijd, alhoewel er ook mensen zijn die wel hun nek voor doven uitsteken. Doven horen er toch ook bij?”

Dovendienst

Een dovendienst is op het eerste gezicht niet veel anders dan een kerkdienst voor horende mensen. Er wordt gezongen, gebeden en gepreekt, uiteraard met ondersteunende gebarentaal. Wat opvalt is dat doven tijdens het gebed hun ogen open houden. “Dat is geen gebrek aan eerbied”, zegt Poortman. “Op die manier houden we contact en kan de voorganger zien of het te begrijpen is. Dove mensen zien meer en begrijpen dingen sneller.”

Evangelisatie

De grote vraag die Poortman zichzelf steeds stelt is: “Hoe bereik je doven met het Evangelie? Dogmatiek spreekt dove mensen niet aan. Dat is veel te abstract. Dove mensen zijn visueel ingesteld, hebben een andere leefwereld en hebben vaak meer moeite met taal in de Bijbel. Dat heeft ook te maken met hun taalachterstand, ze beschikken over minder woorden en gebaren dan horende mensen.” Ondanks hun handicap begrijpen doven dingen snel en zien ze meer. "Ze kunnen dingen soms feilloos aanvoelen”, zegt Poortman.
“Wil je doven bereiken dan moet je hen bereiken in de eigen taal. Spreken met gebaren. Werken met handen. Je moet leren mensen aan te raken, iets wat in pastoraat bij niet-doven vaak niet kan. Een gesprek hoef je niet in te leiden met een praatje over het weer, want dat het mooi weer is hebben ze zelf ook wel gezien. Ze zijn directer dan horende mensen en stellen meteen hun vragen. Dat moet ook wel, een gesprek voeren is voor hen veel vermoeiender dan voor horende mensen. Ook in mijn preken houd ik daar rekening mee: alles moet korter en kernachtiger. Je moet de hoofdlijn vasthouden en niet de zijlijnen. Eigenlijk zou iedere predikant eens een paar dovendiensten moeten leiden. Je leert helder te zijn in taal en woordgebruik en gaat duidelijker preken en bereikt zo niet alleen dove, maar ook meer horende mensen.”
Door de vele contacten en samenwerking met andere organisaties heeft De Gelderhorst een bijzondere plaats in de Nederlandse dovenmaatschappij. Poortman: “Het is geweldig om hier aan het werk te mogen zijn. Er gebeurt heel wat, al is niet alles te zien en vraagt het oogsten geduld. Werken met doven is de moeite waard en geeft vreugde.”

Doven horen

Mensen communiceren met elkaar door middel van gesproken taal. Voor mensen die doof zijn, is dat echter onvoldoende. Zij horen door te zien. In een maatschappij die is ingesteld op horende mensen hebben doven het niet makkelijk. Velen raken in een (psychisch) isolement.

Als moeder van een doof kind ervaart Marga van Barneveld (39) dat de opvoeding veel aandacht en energie vraagt: “Met een doof kind moet heel bewust en duidelijk worden omgegaan. Een doof kind voelt soms dingen anders, leeft in een kleinere (belevings)wereld en moet veel informatie missen. In de omgang met doven heb ik geleerd geduldiger te zijn in communiceren.”

Dovencultuur

Door hun handicap ontstaat bij dove mensen een eigen cultuur. Marga: “Doven hebben een eigen wereld, met een eigen taal, een eigen manier van omgaan met elkaar en een eigen beleving. Vaak worden doven onderschat, dat hoeft niet. Dove mensen kunnen uitstekend omgaan met hun handicap, maar veel horende mensen kunnen jammer genoeg moeilijk omgaan met doven."

Internet

Marga ziet internet als een uitkomst voor dove mensen: "Alle nodige informatie is met weinig inspanning te raadplegen. Erg makkelijk en handig voor dove mensen, die toch al veel informatie moeten missen. Toch mag dit medium nóóit het persoonlijke contact met andere mensen overnemen: “Je kunt een preek lezen op internet, maar blijft altijd beter om een kerkdienst bij te wonen. Internet moet gebruikt worden als aanvulling en niet als vervanging.”

"Als je geconfronteerd wordt met een handicap besef je dat gezondheid en kwaliteit van leven belangrijker zijn dan rijkdommen op aarde", zegt Marga. "Gelukkig worden de middelen en faciliteiten voor doven beter. Zij kunnen steeds zelfstandiger leven. Er moet meer naar doven geluisterd worden. Dat is een kwestie van tijd. Toch zullen doven altijd een stapje harder moeten knokken om hetzelfde als horenden te bereiken."

Duizenden lezers gingen u voor. Ondersteun AMEN. Word ook abonnee!

Nieuw in de Morgenroodreeks

De Morgenroodboekjes komen uit in de Morgenroodreeks: een serie Bijbelstudieboekjes die sinds 1960 wordt uitgegeven. De in deze reeks verschenen boekjes zijn handzaam en praktisch en helpen je verder om de Bijbel beter te leren kennen.

De sabbat

Onder christenen leven soms de volgende vragen: Is de zondag de sabbat van nu? Is het de bedoeling dat christenen de sabbat - van vrijdagavond tot zaterdagavond - vieren?

De Bijbel geeft de nodige informatie over de sabbat, die zich als zevende dag onderscheidt van de voorgaande zes door rust. Het is een dag aan de Heere toegewijd. Paulus schrijft dat deze dag voor het lichaam van Christus geen aanleiding mag zijn om elkaar te veroordelen "inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten" (Kol. 2:16).

De sabbat verwijst ook naar de grote toekomstige sabbat in Gods plan; geen periode van vierentwintig uur, maar één van duizend jaar. Israël en de volkeren mogen dan leven in vrede en rust.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'De sabbat'

Uit het hart

In korte stukjes beschrijft de auteur - meestal naar aanleiding van een bepaalde ervaring, een nieuwsberichtje of zo maar wat gemijmer - kernachtig hoe we als gelovigen in een steeds veranderende wereld kunnen standhouden. Daarbij schiet hij niet in de verdediging, maar legt hij de link juist naar hoe je er ook mee om kunt gaan; vanuit het geloof namelijk en vanuit de rijkdom die we in Christus hebben ontvangen. Zo wordt onze blik van het aardse afgewend en gericht op het hemelse, of eigenlijk: de Hemelse Vader.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen Uit het hart

Uitgaven van Everread Uitgevers

Intekenactie t/m 30 juni 2023

Kijk hier voor meer informatie!

Everread geeft naast de Morgenroodreeks ook andere Bijbelstudieboeken uit; jaarlijks verschijnen er 1 á 2. Wie een Everread-abonnement heeft, ontvangt deze Bijbelstudieboeken automatisch in huis  met een korting van 25%!

Schatten uit Gods Woord (4)

De serie Schatten uit Gods Woord bevat boeken waarin allerlei Bijbelse onderwerpen worden behandeld. Deze onderwerpen kun je zien als schatten die je opgraaft vanuit Gods Woord. David zegt: "De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal" (Ps. 12:7). Hij schrijft dit om daarmee de betrouwbaarheid van Gods woorden te onderstrepen. Zij staan wat dat betreft lijnrecht tegenover de woorden die trouweloze mensen spreken (zie vs. 2-5). Wat God zegt in Zijn Woord kun je zonder meer aannemen; Hij is immers Zelf de waarheid! Daarom is het zo de moeite waard om de Bijbel te lezen, te overdenken en te leren begrijpen. Daar word je wijs van!

Dit vierde deel bevat 22 hoofdstukken over even zoveel onderwerpen. 

Spreuken 3:13-15 zegt:
"Welzalig is de mens die wijsheid vindt,
de mens die inzicht verkrijgt, want
- haar opbrengst is beter dan de opbrengst van zilver en
- haar inkomen beter dan bewerkt goud,
- zij is kostbaarder dan robijnen.
Al jouw wensen zijn met haar niet te vergelijken".

Meer info & bestellen 'Schatten uit Gods Woord - 4'