De volgorde van Paulus' brieven

De volgorde van Paulus' brieven

Om inzicht te krijgen in de vraag: “Wat is de grote verborgenheid die Paulus in de Efezebrief op het oog heeft?” is het belangrijk iets te weten over de opbouw van het Nieuwe Testament en de volgorde van Paulus' brieven.

Het Nieuwe Testament bevat drie, of beter vier delen:

  1. de Evangeliën + Handelingen
  2. de Algemene Zendbrieven + Openbaring
  3. Paulus' vroege brieven
  4. Paulus’ late brieven

De vier Evangeliën met de Handelingen bevatten het beeld van de Persoon van Christus en het aanbod van het koninkrijk aan Israël voor en na het Kruis, dus handelend over het koninkrijk en de Koning voor en na Zijn dood, opstanding en hemelvaart.
De Algemene Zendbrieven zijn mede voor Israël. Ze waren voor de tijd der Handelingen maar veel meer nog voor de (nu nog komende) toekomst, waarin Israël weer is ingeschakeld. Ze lopen uit in Openbaring, het boek dat geheel toekomstig is.

Tussen deze in staan Paulus' brieven. Het is echter onjuist dit zo uit te drukken. Want Paulus heeft ook brieven tijdens de Handelingen geschreven waarin wel dingen zijn die een grondleggende betekenis hebben, ook voor nu, maar waarin andere dingen opgeschort zijn. Ze bevatten doorgaande en bedelingswaarheid. De eerste blijft van kracht, de laatste kan opgeschort worden. We kunnen de brieven als één geheel aanmerken, maar ook - en beter - ze in twee groepen indelen:

  1. die welke hij schreef vóór Israël Lo-Ammi (= niet - Mijn Volk) werd
  2. die welke hij daarna van Gods Geest ontving

Over deze indeling de volgende opmerkingen:
We kunnen niet precies de jaren opgeven waarin Paulus' brieven geschreven zijn. De hier gegeven jaartallen zijn ontleend aan de Companion Bible. Ze zijn niet absoluut vaststaand, maar benaderd of aangenomen. Wat voor ons vaststaat is dat de Tessalonicenzen-, de Korinte-, de Galaten- en de Romeinenbrief Paulus mozaiek - AMEN 49geschreven zijn vóór Handelingen 28:28, dat wil zeggen, vóór Paulus' gevangenschap in Rome. Efeze, Filippenzen, Kolossenzen zijn tijdens zijn eerste en 2 Timotheüs tijdens zijn tweede gevangenschap geschreven.
We plaatsen Hebreeën bij Paulus' brieven al zegt de Schrift niet rechtstreeks dat hij de schrijver is. We weten ook niet wanneer hij geschreven is. Eén ding is wel zeker: nog tijdens de offerdienst. We plaatsen hem achter 2 Tessalonicenzen, waar hij steeds in de oudste handschriften voorkomt.
We weten niet precies de volgorde van 2 Korinte en Galaten. Sommigen nemen Galaten als Paulus' eerste brief, zetten hem dus vóór 1 en 2 Tessalonicenzen. Wij menen nog steeds dat hij van later datum is.
We weten ook niet precies wanneer 1 Timotheüs en Titus geschreven zijn. Er wordt ook aangenomen, dat zij vóór Israëls geestelijke verwerping zijn geschreven. We plaatsen ze echter later. Ze staan apart. Ze dateren uit de tijd tussen de twee gevangenschappen. Filemon, dat geschreven is tijdens Paulus' eerste gevangenschap, plaatsen we bij de bedeling der verborgenheid.

Een en ander in het oog houdende hebben we nu het volgende. Paulus' brieven (daarbij ook Hebreeën gerekend) zijn met het oog op zijn reis naar Rome, beter: met dat op Israëls verwerping, in twee reeksen in te delen. Elk telt dan zeven brieven.

1 Tessalonicenzen 52 na Chr.
2 Tessalonicenzen 53 na Chr.
Hebreeën 54 (?) na Chr.
1 Corinte 57 na Chr.
2 Corinte 57 na Chr.
Galaten 57-58 na Chr.
Romeinen 58 na Chr.


Deze zeven brieven zijn Paulus' oudste brieven, geschreven in een periode van ongeveer zeven jaar en wel gedurende de tijd die het Boek der Handelingen beschrijft.

Toen volgde een tijd van rust voor Paulus' pen. Ongeveer van 4 jaar. Gedurende die tijd schreef Paulus niet aan de Gemeenten. Hij was eerst twee jaar gevangen te Cesarea en daarna twee jaar te Rome. Kort na zijn aankomst daar spreekt hij het oordeel uit over Israël buiten het land en sluit hiermee voor lange eeuwen de deur van het Koninkrijk der hemelen voor Israël toe. Hij citeert voor de derde maal Jesaja 6:9 en 10, iets wat Christus reeds tweemaal gedaan had (Matt. 13:14, 15 en Joh. 12:40). Dit maakt een eind aan Israëls voorrangsbehandeling. Israël wordt terzijde gezet, de nationale voorrechten houden op. Het "eerst de Jood" (Rom. 1:16) verdwijnt. Tevens houdt de prediking van het aan Israël op te richten Koninkrijk der hemelen op. De gaven, talen, tekenen, wonderen, profetieën van 1 Kor. 12 worden "te niet gedaan" (1 Kor. 13). Van nu af begint iets nieuws, de bedeling van het geheimenis (of: verborgenheid – zie Efe. 3:9 SV).

Het tweede zevental is mogelijk ook in een periode van plm. zeven jaar geschreven.

Efeze 60 na Chr.
Kolosse 61 na Chr.
Filippensen 62 na Chr.
Filemon 62 na Chr.
1 Tim. 67 na Chr.
Titus 67 na Chr.
2 Tim. 67 na Chr.


Het kan onderzoekende lezers veel baten als zij steeds de volgorde van Paulus' brieven in het oog houden. Velen menen, dat dit de orde is waarin zij in het Nieuwe Testament staan. Romeinen staat daarbij voorop en zou dus het eerst geschreven zijn. Maar dat is de tijdsorde niet. Nu is het waar, dat indien de boodschap dezelfde blijft, het niet van veel invloed is wanneer ze gegeven wordt. Neem b.v. Israëls herstel. Of Jesaja of Zacharia dit nu leert, is in wezen hetzelfde. Maar zo staat het bij Paulus niet. Zijn latere brieven behelzen iets wat niet in zijn vroegere geleerd werd. Hij heeft in die latere brieven een openbaring neergelegd die een geheel uniek karakter draagt. Daarom is het nodig, zij het wellicht niet de precieze dan toch enigermate, de tijdsorde te weten en de heilsleer voor vandaag (m.b.t. het Lichaam van Christus) te baseren op het laatste wat God heeft geopenbaard. Met de bekendmaking van het geheimenis, waarover Paulus in Efeziërs en Kolossenzen uitvoerig spreekt, is het Woord van God tot z’n ‘volle recht’ (beter: volkomen inzicht; Gr. epignosis) gekomen (Kol. 1:25). Anders gezegd: Tot dan toe was dit geheim verborgen gebleven in God, de Schepper en is op Zijn tijd – d.i. na de tijdelijke terzijdestelling van Israël in Handelingen 28:25-28 – bekendgemaakt. Daarmee is het hiaat in het profetisch Woord met betrekking tot de komst van Christus ingevuld.1 De leer van Paulus in zijn gevangenschapsbrieven is het onderwijs, dat behoort bij de bedeling waarin wij thans leven en waarin God bezig is met een bijzonder werk: de uitroeping van de Gemeente, het Lichaam van Christus. Dit Lichaam is onlosmakelijk verbonden met Hem, die het Hoofd is boven alle dingen (vgl. Efe. 1:20-23) en leeft in verborgenheid met Hem in de ‘zoonplaats’ (letterlijke vertaling van Efe. 1:5), dat is ter rechterhand Gods! Die plaats en de daaraan verbonden voorrechten en heerlijkheden bepalen het leven van de leden van het Lichaam hier op aarde en geven hen tegelijk een machtig toekomstperspectief!

Duizenden lezers gingen u voor. Ondersteun AMEN. Word ook abonnee!

Nieuw in de Morgenroodreeks

De Morgenroodboekjes komen uit in de Morgenroodreeks: een serie Bijbelstudieboekjes die sinds 1960 wordt uitgegeven. De in deze reeks verschenen boekjes zijn handzaam en praktisch en helpen je verder om de Bijbel beter te leren kennen.

"Zoon" in het Oude Testament - Een speurtocht naar de Naam van Gods Zoon

In Spreuken 30 wordt een vraag gesteld over God: "Hoe is Zijn Naam en hoe is de Naam van Zijn Zoon ...?" (vs. 4b). Wat bijzonder dat hier - circa 1000 jaar vóór Christus - ervan uitgegaan wordt dat God een Zoon heeft! Naast de vele Oudtestamentische verwijzingen naar de Persoon en het werk van Christus, wordt slechts in Spreuken, de Psalmen en het boek Jesaja naar Hem verwezen met het woord "Zoon". Aan de hand van deze teksten zoeken we naar het antwoord op de dubbele vraag uit het Spreukenboek. Het antwoord vinden we uiteindelijk in het Nieuwe Testament. Dat antwoord is verrassend!

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'Zoon'

Levend water

Water is de meest voorkomende vloeistof op aarde, een essentieel onderdeel van de natuur en noodzakelijk voor het (ontstaan van) leven.
In dit boekje gaat het niet zozeer over water als vloeistof, maar vooral over geestelijk water. Dat wil zeggen: water als aanduiding van waarachtig leven, voortkomend uit Gods Geest.
Daarnaast verwijst water ook naar Gods Woord, dat levend en krachtig is. Vandaar de titel van dit boekje: levend water.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'Levend water'

Schatten uit Gods Woord - 4

De serie Schatten uit Gods Woord bevat boeken waarin allerlei Bijbelse onderwerpen worden behandeld. Deze onderwerpen kun je zien als schatten die je opgraaft vanuit Gods Woord. David zegt: "De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal" (Ps. 12:7). Hij schrijft dit om daarmee de betrouwbaarheid van Gods woorden te onderstrepen. Zij staan wat dat betreft lijnrecht tegenover de woorden die trouweloze mensen spreken (zie vs. 2-5). Wat God zegt in Zijn Woord kun je zonder meer aannemen; Hij is immers Zelf de waarheid! Daarom is het zo de moeite waard om de Bijbel te lezen, te overdenken en te leren begrijpen. Daar word je wijs van!

Dit vierde deel bevat 22 hoofdstukken over even zoveel onderwerpen. 

Spreuken 3:13-15 zegt:
"Welzalig is de mens die wijsheid vindt,
de mens die inzicht verkrijgt, want
- haar opbrengst is beter dan de opbrengst van zilver en
- haar inkomen beter dan bewerkt goud,
- zij is kostbaarder dan robijnen.
Al jouw wensen zijn met haar niet te vergelijken".

Meer info & bestellen 'Schatten uit Gods Woord - 4'