Moos

Moos

We krijgen de euro met een waarde van ± ƒ 2,20. We zijn gewend in hele guldens te denken. ƒ 1,00 is ± negen stuivers (gedacht in euro). Er was een tijd in Holland dat men dacht in stuivers. 't Ja, dat klinkt onze oudere lezers vast bekend in de oren. Wie herinnert zich nog dat we voor een stuiver een ijsje kochten?

De padvinders kwamen in de jaren vijftig langs de deur om 'goede werken' te doen. Daarvoor moest je een 'heitje' betalen, een kwartje, vijf stuivers dus. Heitje heeft te maken met vijf. De vijfde letter van het Hebreeuwse alfabet is een he (h) en heeft de getalswaarde vijf. Het is verbasterd tot heitje (Jiddisch) en staat voor een kwartje.

Ook bestond een beisie. Beisie komt van de tweede letter van het Hebreeuwse alfabet (bet). Een beisie was 2 stuivers. Daarvoor kon je een echt 'dubbeldik' ijsje kopen bij Jamin of een postzegel van 10 cent. Ook werd het een beessie genoemd, omdat op de afbeelding van het dubbeltje destijds een klimmend leeuwtje stond. Kocht je een heissie-beissie (heissie van heitje) dan had je een borrel, waarvan men denkt dat die 7 stuivers kostte. Leuk misschien, maar dit staat ver af van het Hebreeuws. Mogelijk proostte men er wel op z'n Hebreeuws bij en klonk het 'le-chjaim', op het leven. Van beissie is bas afgeleid, (bargoens). Had je een bas knaken, dan had je vijf gulden.

Weet u wat een lammetje is? Dat is een daalder, 30 stuivers! Hoe kwam men ertoe ƒ 1,50 een lammetje te noemen? Lammetje komt van de Hebreeuwse letter lamed, met de getalswaarde 30. Daar maakte men een verkleinwoordje van, (terwijl lamed kameel betekent!)

AMEN 37 Handen met geld euro En een joetje, kent u dat? Dat staat voor een biljet van ƒ 10,--. Ook achter deze term ligt het Hebreeuws, namelijk de tiende letter van het alfabet, de jod, met de getalswaarde 10.

Dan is er nog de meier, van me'ah (Hebr.) een biljet van ƒ 100.--.

Schieten u meer van deze termen te binnen? Een geeltje, of een flap (ƒ 25,--), ballen, poppen (guldens)? Een piek is nu een gulden, maar was oorspronkelijk een munt met St. Petrus als beeltenaar. Ping ping of poen (geld) kennen we allen wel. Een uppie (halve cent) wat minder, maar een duppie (10 cent) is nog bekende taal. Wat te denken van een rooie rug (briefje van duizend)? Echter, deze uitdrukkingen hebben niets met Hebreeuws te maken. Het is gewoon volkstaal.

Bezit een Jood 'Mozes en de Profeten', kortweg genoemd 'moos', dan voelt deze zich (geestelijk) zo rijk met het Oude Testament, dat hij niets meer te wensen over heeft. Inderdaad, ben je geldelijk moos, dan zit je goed in de slappe was. Dat is het tegenovergestelde van dalles (Hebr. daloet), armoede. Zit je in dalles, dan moet je maar naar een Oostenrijker gaan, want dat is volgens het Bargoense woordenboek een vrijgevig persoon bij wie veel te halen valt. Die zal dan wel dokken.

Geld, geld, geld. We kunnen niet zonder. Het is niets meer dan een ruilmiddel. Wat wij daarmee ruilen, is ook maar geleend. "Want Mij behoort de wereld en haar volheid." (Ps. 50:10) "Wat onder de ganse hemel is, dat behoort Mij toe." (Job. 41:2) "De ganse aarde behoort Mij." (Exod. 19:5) Alles komt aan op een goed beheer. Onze van God ontvangen beisies, heitjes, joetjes, lammetjes, meiers en euro's moeten in geestelijke zin iets opbrengen, want het is de opbrengst (en niet de gave) die als een tegoed op onze rekening aangroeit (Filp. 4:17). Boven!

Duizenden lezers gingen u voor. Ondersteun AMEN. Word ook abonnee!

Nieuw in de Morgenroodreeks

De Morgenroodboekjes komen uit in de Morgenroodreeks: een serie Bijbelstudieboekjes die sinds 1960 wordt uitgegeven. De in deze reeks verschenen boekjes zijn handzaam en praktisch en helpen je verder om de Bijbel beter te leren kennen.

De sabbat

Onder christenen leven soms de volgende vragen: Is de zondag de sabbat van nu? Is het de bedoeling dat christenen de sabbat - van vrijdagavond tot zaterdagavond - vieren?

De Bijbel geeft de nodige informatie over de sabbat, die zich als zevende dag onderscheidt van de voorgaande zes door rust. Het is een dag aan de Heere toegewijd. Paulus schrijft dat deze dag voor het lichaam van Christus geen aanleiding mag zijn om elkaar te veroordelen "inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten" (Kol. 2:16).

De sabbat verwijst ook naar de grote toekomstige sabbat in Gods plan; geen periode van vierentwintig uur, maar één van duizend jaar. Israël en de volkeren mogen dan leven in vrede en rust.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'De sabbat'

Uit het hart

In korte stukjes beschrijft de auteur - meestal naar aanleiding van een bepaalde ervaring, een nieuwsberichtje of zo maar wat gemijmer - kernachtig hoe we als gelovigen in een steeds veranderende wereld kunnen standhouden. Daarbij schiet hij niet in de verdediging, maar legt hij de link juist naar hoe je er ook mee om kunt gaan; vanuit het geloof namelijk en vanuit de rijkdom die we in Christus hebben ontvangen. Zo wordt onze blik van het aardse afgewend en gericht op het hemelse, of eigenlijk: de Hemelse Vader.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'Uit het hart'

Schatten uit Gods Woord - 4

De serie Schatten uit Gods Woord bevat boeken waarin allerlei Bijbelse onderwerpen worden behandeld. Deze onderwerpen kun je zien als schatten die je opgraaft vanuit Gods Woord. David zegt: "De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal" (Ps. 12:7). Hij schrijft dit om daarmee de betrouwbaarheid van Gods woorden te onderstrepen. Zij staan wat dat betreft lijnrecht tegenover de woorden die trouweloze mensen spreken (zie vs. 2-5). Wat God zegt in Zijn Woord kun je zonder meer aannemen; Hij is immers Zelf de waarheid! Daarom is het zo de moeite waard om de Bijbel te lezen, te overdenken en te leren begrijpen. Daar word je wijs van!

Dit vierde deel bevat 22 hoofdstukken over even zoveel onderwerpen. 

Spreuken 3:13-15 zegt:
"Welzalig is de mens die wijsheid vindt,
de mens die inzicht verkrijgt, want
- haar opbrengst is beter dan de opbrengst van zilver en
- haar inkomen beter dan bewerkt goud,
- zij is kostbaarder dan robijnen.
Al jouw wensen zijn met haar niet te vergelijken".

Meer info & bestellen 'Schatten uit Gods Woord - 4'