Pinksteren - De zeven uitstortingen van de Geest in het boek Handelingen

Pinksteren

De zeven uitstortingen van de Geest in het boek Handelingen

Over het algemeen wordt de gebeurtenis in Handelingen 2 - de uitstorting van heilige geest - gezien als het grote startpunt van de gemeente, de kerk van nu. Echter, de uitstorting van heilige geest is niets anders dan een uiting van de start van het nieuwe verbond.

Vergelijk bijvoorbeeld Ezechiël 36:27 met Jeremia 31:33, waar achtereenvolgens staat: "Ik zal Mijn Geest in uw binnenste geven. Ik zal maken dat u in Mijn verordeningen wandelt en dat u Mijn bepalingen in acht neemt en ze houdt" en "Voorzeker, dit is het verbond dat Ik na die dagen met het huis van Israël sluiten zal, spreekt de HEERE: Ik zal Mijn wet in hun binnenste geven en zal die in hun hart schrijven. Ik zal hun tot een God zijn en zíj zullen Mij tot een volk zijn".
Bovendien blijkt dat de uitstorting in Handelingen 2 niet de enige is die in de Handelingentijd plaatsvond. In totaal is er zevenmaal sprake van een uitstorting van de geest, dan wel vervulling met de geest; dit gebeurt dan met personen of met groepen. Ook díe uitstortingen staan in het kader van de start van het nieuwe verbond.
In deze opsomming zijn we uitgegaan van de teksten waarin de woorden 'uitstorten' of 'vervullen' voorkomen. Dit geeft niet het complete beeld van wat er gedurende de Handelingenperiode gebeurde. Als er bijvoorbeeld in Handelingen 2:41 staat dat er drieduizend zielen werden toegevoegd (vergelijk bijvoorbeeld ook vs. 47; 4:4; 5:14; 6:1 en 7; 13:48 en 17:4), mogen we immers aannemen dat ook zij de heilige geest ontvingen. De vervulling met (heilige) geest staat overigens in verband met het getuigenis dat daarop volgde, zoals de Heere Jezus ook voorzegd had dat gebeuren zou: "... maar u zult de kracht van de Heilige Geest ontvangen, die over u komen zal; en u zult Mijn getuigen zijn, zowel in Jeruzalem als in heel Judea en Samaria en tot aan het uiterste van de aarde" (Hand. 1:8).

1. Handelingen 2:1-4
"En toen de dag van het Pinksterfeest vervuld werd, waren zij allen eensgezind bijeen. En plotseling kwam er uit de hemel een geluid als van een geweldige windvlaag en dat vervulde heel het huis waar zij zaten. En aan hen werden tongen als van vuur gezien, die zich verdeelden, en het zat op ieder van hen. En zij werden allen vervuld met de heilige geest en begonnen te spreken in andere talen, zoals de Geest hun gaf uit te spreken."
Hier gaat het om de vervulling van de belofte die de Heere Jezus tot de apostelen had uitgesproken; zie Handelingen 1:4 en 5. Zowel in Handelingen 1:5 als in 2:4 staat in de grondtaal voor de woorden "Heilige Geest" geen lidwoord. Nemen we dit mee in Handelingen 2:4, dan staat er eigenlijk niet méér dan: 'En zij werden allen vervuld met (een) heilige geest...'. Er is in dit geval (en ook in de overige gevallen) geen sprake van de uitstorting van de Persoon van de Heilige Geest, hoewel deze suggestie door de Bijbelvertaling wel gewekt wordt, door het hier met hoofdletters weer te geven (meer over dit verschil - en het belang daarvan - tussen 'Heilige Geest' en 'heilige geest' is te vinden in de Morgenroodbrochure Wat uit de Geest geboren is, is geest - zie everread.nl).
We komen in dit gedeelte de woorden 'uitstorten' of 'uitstorting' niet tegen, maar zo wordt deze gebeurtenis later wel verklaard: zie vers 17, 18 en 33. Het daar gebruikte woord voor 'uitstorten' (Grieks: ekcheoo) betekent letterlijk: uitgieten.
In Handelingen 2:38 staat de voorwaarde voor het ontvangen van heilige geest, namelijk bekering: "Bekeer u en laat ieder van u gedoopt worden in de Naam van Jezus Christus, tot vergeving van de zonden; en u zult de gave van de Heilige Geest ontvangen".

Deze eerste vermelding van uitstorting van heilige geest in Handelingen is - omdat het de eerste keer is - vanzelfsprekend de belangrijkste. "Allen" waren bijeen (vs. 1) en "allen" werden vervuld met heilige geest (vs. 4). We komen deze "allen" al tegen in Handelingen 1:26 en zo blijkt het uiteindelijk te gaan om de "ongeveer honderdtwintig personen" die daar bijeen waren (Hand. 1:15). Dat hier het woord "ongeveer" staat, betekent dat onze aandacht gevestigd wordt op de symbolische betekenis van het aantal van honderdtwintig. Dit is een veelvoud van twaalf; en ‘twaalf’ bepaalt ons bij de twaalf stammen van Israël. Deze "allen" wijzen ons in die zin dus op Israël. Vergelijk ook de laatste in Handelingen vermelde uitstorting waar we later op terecht komen.

In Handelingen 4:8 lezen we over Petrus die "vervuld met de Heilige Geest" was (eigenlijk: vervuld met heilige geest). Hier gaat het niet om een volgende vervulling of uitstorting in de reeks van zeven, omdat we ervan uit mogen gaan dat Petrus de geest al had ontvangen in Handelingen 2.

2. Handelingen 4:31b
"En zij werden allen vervuld met de heilige geest en spraken het Woord van God met vrijmoedigheid."
Dit is de volgende tekst waarin het gaat over 'vervulling'. Waarschijnlijk zal een groot deel van deze groep ook al deel hebben gehad aan een eerdere vervulling. Tot degenen die de geest al (voor het eerst) ontvingen, zal ook Stefanus behoord hebben (Hand. 6:5 en 7:55).

3. Handelingen 8:14-17
Deze verzen beschrijven hoe gelovigen in Samaria het Woord van God aannamen en (door handoplegging) 'heilige geest' (zoals het er letterlijk staat) ontvingen.

4. Handelingen 9:17
"En Ananias ging heen en ging het huis binnen; en na hem de handen opgelegd te hebben, zei hij: Saul, broeder, de Heere heeft mij gestuurd, namelijk Jezus, Die u verschenen is op de weg waarlangs u gekomen bent, opdat u weer ziende zou worden en met de Heilige Geest vervuld zou worden."
Paulus bevindt zich hier in het huis van Juda (te Damascus) als Ananias hem op bevel van de Heere opzoekt. Ook Saulus werd liefdevol in de band van het verbond gebracht. In Handelingen 13:9 wordt hij voor het eerst Paulus genoemd en is hij vol met heilige geest.

5. Handelingen 10:44-47
"Terwijl Petrus deze woorden nog sprak, viel de Heilige Geest op allen die het Woord hoorden. En de gelovigen die van de besnijdenis waren, zovelen als er met Petrus waren meegekomen, waren buiten zichzelf dat de gave van de Heilige Geest ook op de heidenen uitgestort werd, want zij hoorden hen spreken in vreemde talen en God grootmaken. Toen antwoordde Petrus: Kan iemand soms het water weren, zodat deze mensen, die evenals wij de Heilige Geest ontvangen hebben, niet gedoopt zouden worden?" (zie ook Hand. 11:16).
Hier krijgen gelovigen die niet "van de besnijdenis" waren de gave van de Heilige Geest. Deze gebeurtenis wordt door de gelovigen uit de besnijdenis omschreven met de woorden "evenals wij de Heilige Geest ontvangen hebben" (vs. 47).
In Handelingen 11:24 gaat het over Barnabas 'vol van heilige geest'. Barnabas behoorde ook bij degenen die eerder de geest ontvingen (vgl. Hand. 4:32, 36 en 37).

6. Handelingen 13:51 en 52
"Maar zij schudden tegen hen het stof van hun voeten af en gingen naar Ikonium. En de discipelen werden vervuld met blijdschap en met de heilige geest."

7. Handelingen 19:1-7
"En het gebeurde terwijl Apollos in Korinthe was, dat Paulus, die de hoger gelegen delen van het land doorgetrokken was, in Efeze kwam. Hij trof daar enige discipelen aan en zei tegen hen: Hebt u de heilige geest ontvangen toen u tot geloof kwam? En zij zeiden tegen hem: Wij hebben niet eens gehoord dat er een heilige geest is. En hij zei tegen hen: Waarmee bent u dan gedoopt? En zij zeiden: Met de doop van Johannes. Maar Paulus zei: Johannes doopte wel een doop van bekering, maar hij zei ook tegen het volk dat zij moesten geloven in Hem Die na hem kwam, dat is in Christus Jezus, en nadat zij dat gehoord hadden, werden zij gedoopt in de Naam van de Heere Jezus. En nadat Paulus hun de handen opgelegd had, kwam de Heilige Geest op hen; en zij spraken in vreemde talen en profeteerden. En het waren bij elkaar ongeveer twaalf mannen."
Dit is de zevende en laatste maal dat er bij iemand / mensen voor de 'eerste maal' sprake is van uitstorting van / vervulling met heilige geest. Net als bij de eerste keer in Handelingen 2, staat bij het aantal mensen het woordje "ongeveer" (vs. 7), waardoor we (weer) bepaald worden bij het getal zelf: twaalf. In deze geschiedenis wordt met deze twaalf mannen / discipelen de verbinding gelegd met Israël.
Overigens lijkt het erop dat deze twaalf mannen tweemaal gedoopt werden: eerst door Johannes (vs. 3) en daarna door Paulus (vs. 5). Toch zou het raar geweest zijn als Paulus hen als het ware over doopte. De structuur van dit gedeelte (overgenomen uit de Companion Bible, blz. 1628) geeft onmiddellijk duidelijkheid:

a. vs. 1a - Paulus' aankomst in Efeze.
  b. vs.1b - "enige discipelen"
    c. vs. 2 - de onwetendheid over het hebben van heilige geest
      d. vs. 3 - wat zij toen ontvingen: de doop van Johannes
        e. vs. 4 en 5 - wat Paulus zei: Paulus' omschrijving van wat Johannes deed
        e. vs. 6 - wat Paulus deed: Lukas' omschrijving van wat Paulus deed
      d. vs. 6a - wat zij nu ontvangen: heilige geest kwam op hen
    c. vs. 6b - de gevolgen van het hebben van heilige geest
  b. vs.7b - "ongeveer twaalf mannen"
a. vs. 8 e.v. - Paulus' verblijf in Efeze.

Uit: In de band van het verbondzie hier op everread.nl (ook als e-book).

Meer artikelen in de serie "Pinksteren":

Duizenden lezers gingen u voor. Ondersteun AMEN. Word ook abonnee!

Nieuw in de Morgenroodreeks

De Morgenroodboekjes komen uit in de Morgenroodreeks: een serie Bijbelstudieboekjes die sinds 1960 wordt uitgegeven. De in deze reeks verschenen boekjes zijn handzaam en praktisch en helpen je verder om de Bijbel beter te leren kennen.

De sabbat

Onder christenen leven soms de volgende vragen: Is de zondag de sabbat van nu? Is het de bedoeling dat christenen de sabbat - van vrijdagavond tot zaterdagavond - vieren?

De Bijbel geeft de nodige informatie over de sabbat, die zich als zevende dag onderscheidt van de voorgaande zes door rust. Het is een dag aan de Heere toegewijd. Paulus schrijft dat deze dag voor het lichaam van Christus geen aanleiding mag zijn om elkaar te veroordelen "inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten" (Kol. 2:16).

De sabbat verwijst ook naar de grote toekomstige sabbat in Gods plan; geen periode van vierentwintig uur, maar één van duizend jaar. Israël en de volkeren mogen dan leven in vrede en rust.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'De sabbat'

Levend water

Water is de meest voorkomende vloeistof op aarde, een essentieel onderdeel van de natuur en noodzakelijk voor het (ontstaan van) leven.
In dit boekje gaat het niet zozeer over water als vloeistof, maar vooral over geestelijk water. Dat wil zeggen: water als aanduiding van waarachtig leven, voortkomend uit Gods Geest.
Daarnaast verwijst water ook naar Gods Woord, dat levend en krachtig is. Vandaar de titel van dit boekje: levend water.

Ook als e-book verkrijgbaar!

Meer info & bestellen 'Levend water'

Schatten uit Gods Woord - 4

De serie Schatten uit Gods Woord bevat boeken waarin allerlei Bijbelse onderwerpen worden behandeld. Deze onderwerpen kun je zien als schatten die je opgraaft vanuit Gods Woord. David zegt: "De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal" (Ps. 12:7). Hij schrijft dit om daarmee de betrouwbaarheid van Gods woorden te onderstrepen. Zij staan wat dat betreft lijnrecht tegenover de woorden die trouweloze mensen spreken (zie vs. 2-5). Wat God zegt in Zijn Woord kun je zonder meer aannemen; Hij is immers Zelf de waarheid! Daarom is het zo de moeite waard om de Bijbel te lezen, te overdenken en te leren begrijpen. Daar word je wijs van!

Dit vierde deel bevat 22 hoofdstukken over even zoveel onderwerpen. 

Spreuken 3:13-15 zegt:
"Welzalig is de mens die wijsheid vindt,
de mens die inzicht verkrijgt, want
- haar opbrengst is beter dan de opbrengst van zilver en
- haar inkomen beter dan bewerkt goud,
- zij is kostbaarder dan robijnen.
Al jouw wensen zijn met haar niet te vergelijken".

Meer info & bestellen 'Schatten uit Gods Woord - 4'